Erasmus Staj; yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin (üniversite, yüksek lisans ve doktora) Avrupa Birliği fonu ile Avrupa ülkelerinde kendi okudukları bölüm ve ilgili meslek ile en az 62 gün en fazla 12 ay boyunca yaptıkları stajdır. Amaç uygulamalı iş deneyimi kazanmaktır.
Staj hareketliliğinde öğrenim amaçlı hareketlilikten farklı olarak, en az 2. sınıfta olma koşulu aranmaz. Öğrenci aynı zamanda mezun olmadan sınava girmiş ve gitmeye hak kazanmış ise mezun olur olmaz da staj yapıp hibe alabilir. Aynı zamanda Erasmus staj, Erasmus ile yurtdışında alınan üniversite eğitimiyle birleştirilip aynı anda yapılabilir.
Bir öğrenci Erasmus staj hareketliliği faaliyetinden bütün yükseköğrenim hayatı boyunca yalnız 1 defa hibe alarak yararlanabilir, daha sonra hibesiz olarak tekrar yararlanılması mümkündür. Öğrenim hareketliliği hibesi alınması staj hareketliliği hibesi alınmasına engel değildir.
Erasmus stajda staj yapılacak kurumun öğrenci tarafından bulunması gerekir. Aynı zamanda staj yeri ile yapılacak tüm yazışmaların öğrenci tarafından yapılması gerekmektedir. Tüm bunların yanı sıra kalacak yer bulma ve kalacağınız yere ulaşımınızdan da öğrenci sorumludur.
Öğrencilerin Erasmus Staj Faaliyetine katılabilmesi için okuduğu yüksek öğretim kurumu Erasmus (Genişletilmiş) Üniversite Beyannamesi’ne sahip olmalıdır. Standart Erasmus Üniversite Beyannamesi sahibi yükseköğretim kurumları Erasmus staj faaliyeti gerçekleştiremez ve bu kapsamda öğrencilerini yurtdışına gönderemez.
Öğrencilere staj faaliyetleri için yurtdışında kaldıkları süre için mali destek verilir. Verilen mali destek geri istenmemekte ve öğrencilerin bütün masraflarını karşılamak amaçlanmamakta, yalnızca hareketlilikten kaynaklanan ek masraflara yardımcı olmak istenmektedir. Öğrenciler istedikleri takdirde hibesiz (“0″ hibeli) Erasmus öğrencisi” olarak Erasmus öğrencisi olabilirler.
Staja ev sahipliği yapacak kuruluşlar; işletmeler, eğitim merkezleri, araştırma merkezleri ve işletme tanımına uyan diğer kuruluşlar olabilir. Bu çerçevede uygun bir işletmeden kastedilen, büyüklüğü, yasal statüsü ve faaliyet gösterdiği ekonomik sektör ne olursa olsun, özel veya kamuya ait her tür kurum/kuruluş ile sosyal ekonomi dahil her tür ekonomik faaliyette bulunan girişimdir. Ancak; diplomatik temsilcilikler, Avrupa Birliği Kurumları ile Avrupa Birliği (Topluluk) programlarını yürüten kuruluşlar bu faaliyet kapsamında ev sahipliği yapamazlar.
Stajın öğrenciye pek çok katkısı bulunmaktadır. Öncelikle okumakta olduğu bölüm ve yapmak istediği meslek ile teorinin dışında pratik yapma şansı elde edecek ve bu süre zarfında kendini geliştirmek ve Avrupa’nın kurumlarının Türkiye’den farklı olarak sunduğu kriterlere uygun biraz da konfor alanı dışına çıkarak bilgisini ve tecrübesini artıracaktır.
Öğrenci aynı zamanda yabancı dilini, yeni kültürlere ve çevreye adaptasyon olma skala genişliğini artıracak; öğrenmeyi öğrenme, girişimciliği ve kendine güveni bu staj sürecinde sağlayacaktır. Aynı zamanda zaman ve kriz yönetimiyle başa çıkmayı öğrenip sorumluluk duygusunu artıracaktır. Yeni tanıştığı insanlardan öğrenildiği yeni bilgiler dışında Avrupa Birliği’ni daha derin kavrayacak; AB bilinci ve farkındalılığını oluşturacaktır kendisinde. Ayrıca katılımcı staja, çevreye ve ülkeye uyum sağlamak, kurallarına uymak zorunda olduğundan kendine düşen vazifeleri yerine getirecek ve sosyal topluma entegre olarak aktif bir birey olacaktır. Dersleri ve okuduğu bölüm dışında kazandığı tecrübelere ve muhtemel çıkacak sorunlar karşısında hızlı karar verme yeteneği artacaktır. Ek olarak Avrupa devletleri pek çok alanda Türkiye Cumhuriyeti devletinden farklı olduğu için öğrencinin hayal gücü ve daha iyiyi yapma olan inancı kesinlikle artacaktır. Staj yaptığı ülke ve Türkiye arasında devamlı kıyaslamalara gidecek olup bulunduğu ülkenin iyi ve güçlü taraflarının kendi ülkesinde de olması adına ısrarcı ve girişimci bir ruh içinde olması da muhtemeldir. Öğrenci geri ülkesine döndüğünde tanıdığı her insan, her yer, her kültür ona daha çok şey katacak ve bu öğrenciyi öğrenmeye daha aç kılacaktır. Dolayısıyla öğrenci geri döndüğünde orada yaptıklarına kıyasla bir boşluk içinde hissedecek ve daha aktif olmak adına pek çok STK ya da üniversite kulüplerine katılacak ve aktif bir vatandaş olma yolunda bilinçlenecektir. Aynı zamanda yaşadığı zorluklar onun sorumluluk duygusunu perçinleyecek, para yönetimi, ev ve iş yönetimi konusunda da tecrübesi muazzam bir şekilde artacaktır.
Öğrenciye sağladığı katkı dışında kurumlara da Erasmus stajın çeşitli çıktısı olmaktadır. Öncelikle stajyerlerinin yaşam koşullarının farklılıkları kuruma farklı bir perspektiften bakan ve farklı düşünüp farklı fikirler üreten bir öğrenci kazandıracaktır. Bu belki tıkanılmış gibi gözüken bir problemin çözümüne giden yolda epey etkili bir unsurdur. Aynı zamanda öğrenciye bir maddi yardım yapmadıkları için onun düşünce ve emeğinden yararlanacaklar, işlerinin bir düzen içerisinde gitmesi konusunda öğrenciden yardım alacaklardır. Hayat boyu öğrenmenin aynı zamanda yaş ile de alakası olmadığından her iki taraf da birbirinden pek çok metot, yöntem ve teknik öğrenecektir. Kurum aynı zamanda öğrenci sayesinde öğrencinin bulunduğu ülke ile network ağını genişletip uzun süreli bakıldığında gelecekte ortak projeler, çalışmalar ya da işler yapabilir. Kurum da katılımcının profiline göre ülkesi hakkında genelleme yapacak, ki bu biraz da tehlikeli kısmı çünkü yanlış anlaşılmalar da olabilir, öğrendiği kültür ve yeni bilgiler ile Avrupa dışında olan bir ülke hakkında var olan stereotype ya da önyargılarını kırabilecektir.
Kısaca Erasmus stajı her iki tarafın da kazandığı ama geniş açıdan bakıldığında Avrupa Birliği’nin de büyük kazanımları olan bir projedir. Projenin öğrenciler için var olan bir de uzun soluklu bir başvuru süreci vardır. Bu süreci atlatmak da kişinin sabrını, emeğinin karşılığını alabileceği zorlayıcı bir aşamadır.
Erasmus Staj Aşamaları
Öğrenci okuduğu üniversitenin Erasmus kurum koordinatörlüğünce her dönem paylaşılan ilan ile Erasmus staj için başvurmaya hazırlanır. Her üniversitenin seçilecek üniversiteler için kriterleri farklıdır. Bazı üniversiteler sadece kendi hazırladıkları Erasmus sınavından alınan nota göre gönderilecek öğrenciyi seçerken bazı üniversiteler ise %50 dönem sonu genel ortalaması %50 Erasmus sınavından alınan nota bakmaktadır.
İlk aşama öğrencinin Erasmus Stajı hakkında ilanı okuduktan sonra yaptığı ön araştırma aşamasıdır. Bu süreçte öğrenci, stajın neleri kapsadığını, hangi koşullarda yapıldığını, nasıl başvurulacağını, öğrenciye neler katacağını, verilecek hibeyi, staj yapılacak kurumların nasıl bulunacağını ve bu kurumların hangileri olup hangileri olamayacağına dair bir araştırma süreci yaşar.
İkinci aşama öğrencinin üniversitenin ilana çıkmasından sonra belirli tarihler içinde Erasmus faaliyetinden yararlanabilmek adına doldurup kurum koordinatörlüğüne imza karşılığında vermesi gereken “Giden Öğrenci Erasmus Beyannamesi” formunu doldurması gerekmektedir. Belgede kişisel bilgiler dışında, hangi bölümde okuduğu, genel ortalaması, staj mı yoksa eğitim için mi başvurduğu, hibe isteyip istemediğini; katılmama durumunda aynı sınava denk gelen Yök, Toefl, Ielts sınav notları istenmektedir.
Üçüncü aşama öğrencinin bu belgeyi tesliminden sınava girmesi ve sonuçların açıklanmasını beklediği dönemdir. Bu aşamada öğrencinin pek çok kurumla iletişime geçmesi öğrenci adına avantajdır. Çünkü sınav sonuçları açıklandıktan 1 ay sonra kurumdan kabul edildiğine dair imzalı ve mühürlü kabul mektubunu yetiştirmesi pek mümkün olmuyor.
Dördüncü aşama, sınav sonuçları açıklanıp üniversitenin gönderilecekleri asil ve yedekleri belirlediği liste açıklanır açıklanmaz öğrenci için 1 aylık süre başlanmış bulunmaktadır. Bu sürede öğrenci gideceği kurumla “Before mobility learning agreement” imzalaması gerekmektedir. Bu en önemli ve en çok çaba sarf edilmesi gereken belge sadece gidilecek kurum ile öğrenci arasında değil aynı zamanda üniversite fakülte bölüm koordinatörlüğü ve Erasmus bölüm koordinatörlüğü ile doldurulmalıdır. Gerekli spesifik bilgiler için fakülte bölüm koordinatörlüğünde görevli araştırma görevlisi ya da öğretim görevlisi ile beraber kurallarına uygun bir şekilde bu form doldurulmalı ve gidilecek kuruma gönderilmelidir. Karşı kurumdan da onların doldurması gereken veriler girilip imzalı hali ile tekrar öğrenciye atılmalıdır. Artık imzanın ıslak imza olma zorunluluğu yoktur. Gelen yeni belge ile tüm gerekli kısımlar yukarda belirtilen koordinatörlere ve en sonda öğrencinin imzası ile 1 ay içinde Erasmus kurum koordinatörlüğüne iletilmelidir. Aynı zamanda öğrencilerin vize işlemleri ve üniversitenin istediği Erasmus koşullarına uygun sağlık, kaza ve kişi mesuliyet sigortaları yaptırmalarıdır. (Bunların paket olarak satıldığı belli kurumlar vardır ancak belirtmek gerekir ki Türkiye’de her kurum mesuliyet sigortası yapmamaktadır.) Bu sigorta poliçesinin birisini Erasmus kurum koordinatörlüğüne diğerini konsolosluğa (ya da vize başvurusu yapacağınız aracı kuruma) ve diğerini de öğrencinin kendinde bulunacak şekilde 3 tane alması gerekmektedir. Üniversite aynı zamanda andlaşması bulunan banka üzerinden öğrencinin adına açılmış Euro hesabı belgesini istemektedir.
Vize işlemleri için karşı kurumdan davetiye mektubu ve bölüm koordinatörlüğünden alınması gereken vize kolaylık yazısı gerekmektedir. Her ülkenin vize başvurusu için istediği belgeler farklı olduğu için ilgili ülkenin resmi konsolosluk sitesinden evraklar için bilgi toplanmalıdır. Bir diğer konu eğer öğrenci Erasmus stajını seçmeli/zorunlu ders olarak saydıracaksa Erasmus bölüm koordinatörüne ve daha sonra Erasmus kurum koordinatörlüğüne belge imzalatmalı ve bu belgeyi fakülte yönetim kuruluna iletilmek üzere Erasmus bölüm koordinatörüne teslim etmelidir.
Beşinci aşama, bu evrakların hepsinin teslimi ile öğrencinin kurum ile yapacağınız hibe sözleşmesidir. Bu sözleşme öğrencinin kalacağı günün süresine göre verilecek hibeyi hesaplamaktadır. Bu sözleşmenin imzalanmasından yaklaşık 10 gün sonra öğrencinin yeni açtırmış olduğu euro hesabına öğrencinin hibesi yatmış olacaktır. Bu hususta şunu belirtmekte fayda vardır. Bazı üniversiteler öğrenciye hibenin tamamını yatırmak yerine gidince %70 ve gelince evrak teslimi ile kalan %30’u bankaya yatırmaktadır. (Üniversiteden üniversiteye fark gösterebilir.) Diğer bir konu da öğrencinin gitmeden evvel girmek zorunda olduğu OLS (Online Linguistic Support) sınavıdır. Bu sınav Erasmus öğrencisinin seviyesini belirlemekte ve aynı zamanda kaldığı süre zarfı boyunca öğrenciye dil destek paketi sunmaktadır.
Tüm bunları tamamladıktan sonra öğrencinin uçak rezervasyonunu ya da biletini ve kalacağını yer ile ilgili detayları da önem arz etmektedir. Bunlar hem vize başvurusu sırasında gerekli olmakta hem de bir problem yaşamaması adına önceden kendi tarafından halledilmesi gereken konulardır. Staj için verilen hibe konaklama, beslenme, ulaşım gibi her türlü masrafı kapsamaktadır. Bu nedenle ulaşım için ayrı bir bütçe kalemi olmadığından öğrencinin kendi cebinden karşılama ihtimali muhtemeldir.
Vize alındıktan ve staj yapılacak kuruma geçtikten sonra iki çeşit staja göre öğrencinin yapacakları değişmektedir. Eğer öğrenci zorunlu staj yapıyor ise her gün yaptığı işleri staj defterine kaydetmek ve bu defteri supervisor kişisine imzalatmalıdır. Eğer gönüllü staj ise sadece geri dönüşte zorunlu stajda da olduğu gibi “after mobility learning agreement” doldurulup ıslak imzalı olarak alınmalı ve değerlendirme raporu da alınmalıdır.
Staj tamamlandıktan sonra yukarıdaki “after mobility learning agreement”, değerlendirme raporu/staj raporu dışında aynı zamanda kişinin pasaport fotokopisi, başarı belgesini teslim edip ve OLS zorunlu dönüş sınavına (online) girmek zorundadır. Geldiği dönem itibari ile ders yerinde saydırabiliyorsa yukarıda bahsedilmiş olan belge fakülte dekanlığına yönetim kurulu kararı ile iletildiği için yeni dönemde transkriptine yansıyacaktır.
Erasmus ile ufuk dolu yeni kapıların açılması dileğiyle…
DAMLA AYDAŞO
Views: 253
